Dr n. med. Małgorzata Bińkowska
Specjalista w dziedzinie położnictwa, ginekologii i endokrynologii, doktor nauk medycznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego i Uniwersytetu w Rzymie „La Sapienza”, II Klinika Położnictwa i Ginekologii Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego
Dlaczego spadek estrogenów w okresie menopauzy może prowadzić do utraty masy kostnej?
Długoterminową konsekwencją ograniczania produkcji estrogenów może być osteoporoza. W organizmie kobiety dochodzi do zwiększonej resorpcji tkanki kostnej, czyli spada gęstość tej tkanki. W efekcie wraz z upływem lat, kobiety w wieku między 55 a 65 rokiem życia, jeśli nie przyjmują terapii hormonalnej, są bardziej narażone na ryzyko przyspieszonej utraty masy kostnej. To zwiększa ryzyko złamań kości – czy to przedramienia czy szyjki kości udowej. Grozi to leczeniem operacyjnym, co może wiązać się przewlekłą niepełnosprawnością. Sprzyja temu również rezygnacja z aktywności fizycznej, do którego dochodzi u wielu kobiet w okresie menopauzy.
Dr n. med. Agata Bogołowska-Stieblich
Poradnia Endokrynologiczna Osteoporozy Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Gerontokardiologii CMKP Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny im. prof. W. Orłowskiego w Warszawie
Jakie objawy mogą wskazywać na utratę wapnia lub osłabienie kości w okresie menopauzalnym?
Osteoporoza jest chorobą przebiegającą podstępnie – nie boli i nie daje żadnych dolegliwości dopóki nie wystąpią złamania. Podobnie jest z utratą wapnia i osłabieniem kości w okresie okołomenopauzalnym – nie występują żadne niepokojące objawy, a wyniki licznych badań klinicznych wykazują, że po menopauzie dochodzi do obniżenia gęstości mineralnej kości i zwiększonego ryzyka złamań.
Czy możemy zapobiegać utracie wapnia związanej ze zmianami hormonalnymi okresie menopauzalnym?
Najlepszą formą zapobiegania utracie wapnia jest odpowiednia suplementacja. Przy nieodpowiedniej diecie, ubogiej w wapń, organizm będzie dążył do zachowania równowagi uwalniając wapń z kości, które są naturalnym magazynem wapnia. Bardzo ważne jest dbanie o kości nie tylko w okresie okołomenopauzalnym, ale znacznie wcześniej, już od dzieciństwa. Zbilansowana dieta bogata w wapń, witaminę D i odpowiednią ilość białka a także aktywność fizyczna przyczyniają się do zbudowania większej szczytowej masy kostnej w młodości i opóźnienia rozwoju osteoporozy
W jaki sposób suplementacja jonów wapnia przyczynia się do zapobiegania osteoporozie?
Suplementacja wapnia i witaminy D są podstawą zapobiegania i leczenia osteoporozy. Dobowe zapotrzebowanie na wapń wynosi 800-1200 mg. Trudno jest zapewnić odpowiednią ilość wapnia w diecie – jedna porcja nabiału ( np. szklanka mleka, jogurt) zawiera 200-250 mg wapnia. Okres menopauzalny jest dobrym momentem na włączenie suplementacji wapnia i witaminy D. Jeżeli preparaty wapnia są dobrze tolerowane, mogą być stosowane przez wiele lat. Najczęściej stosuje się węglan wapnia, który zawiera 40 proc. wapnia elementarnego – to znaczy, że w tabletce 1000 mg jest 400 mg wapnia. Taka ilość wapnia jest bezpieczna, nie zwiększa ryzyka miażdżycy tętnic, zawału serca czy udaru mózgu. Oprócz wapnia należy suplementować witaminę D – zalecana dawka to 1000-2000 j.m. cholekalcyferolu dziennie.
