Agnieszka Ford
Amazonka, współzałożycielka kampanii Pomacajsie oraz Fundacji Kochasz Dopilnuj
Rak piersi to niezmiernie istotny problem zdrowotny, który dotyka coraz większej liczby kobiet na całym świecie, również w Polsce. W ostatnich latach obserwujemy alarmujący wzrost liczby zachorowań na tę chorobę. Według danych Narodowego Funduszu Zdrowia, w Polsce odnotowano wzrost o 15 proc. liczby przypadków raka piersi w ciągu zaledwie pięciu lat, sięgając w 2023 roku 28 313 nowych przypadków, w porównaniu do 24 581 w 2019 roku.
W odpowiedzi na tę sytuację powstała kampania społeczna #pomacajsie, której celem jest zwrócenie uwagi na znaczenie samobadania we wczesnym wykrywaniu raka piersi. Jest to szczególnie istotne, gdyż wykrycie choroby we wczesnym stadium znacznie zwiększa szanse na skuteczne leczenie i przeżycie.
#pomacajsie to sztandarowa kampania naszej fundacji Kochasz Dopilnuj, do której zapraszamy kobiety z całej Polski, które chorowały/chorują na raka piersi. Poprzez ich portrety chcemy pokazać, że pomimo choroby i często mastektomii można czuć się pięknie, kobieco, seksownie. Zdjęcia naszych bohaterek dokumentują radość z życia, ale także są wezwaniem do dbania o siebie i pamiętania o regularnych, ratujących życie badaniach. Kampanię prowadzimy od prawie 6 lat, w tym czasie sfotografowałyśmy 303 kobiety.
W obecnych czasach, dzięki postępowi w dziedzinie medycyny, rak piersi wykryty na wczesnym etapie jest prawie całkowicie uleczalny. Dlatego tak istotne jest, aby kobiety wykonywały regularne samobadania, które powinny stać się naszym nawykiem już od 20. roku życia. Kampania #pomacajsie zachęca również do regularnych badań USG i mammografii.
Warto zauważyć, że pomimo postępów w leczeniu, statystyki dotyczące śmiertelności z powodu raka piersi w Polsce nadal są gorsze niż w krajach Europy Zachodniej. Dlatego tak ważne jest podnoszenie świadomości na temat profilaktyki i wczesnego wykrywania tej choroby.
Od ponad pięciu lat nasza fundacja próbuje na różne sposoby namawiać do regularnych badań, wykorzystujemy czasami niestandardowe metody, by dotrzeć do jak największej liczby osób. Bo niestety tylko 3 proc. kobiet wykonuje regularnie samobadanie, które może uratować życie.
A absolutną podstawą, którą – jak pokazują badania – niestety zbyt wiele Polek lekceważy jest regularne samobadanie piersi. Powinnyśmy je wykonywać już od najmłodszych lat, co miesiąc. Najlepszy moment to kilka dni po miesiączce, kiedy biust przestaje być już tak obrzmiały i tkliwy. Warto się badać zawsze w tej samej fazie cyklu, bo struktura piersi w kolejnych fazach nieco się zmienia. Panie, które już nie miesiączkują lub biorą środki antykoncepcyjne mogą na samobadanie wyznaczyć sobie jeden konkretny dzień każdego miesiąca (np. dzień urodzin).
Prawidłowo przeprowadzone samobadanie piersi składa się z dwóch części. Pierwsza to uważne oględziny biustu w lustrze, z rękami uniesionymi nad głowę oraz z dłońmi opartymi na biodrach. Drugą zaś jest tzw. badanie palpacyjne, czyli inaczej: dotykowe, które najlepiej przeprowadzać zarówno w pozycji stojącej, jak i leżąc na wznak. W obu wariantach należy umieścić jedną rękę za głową, aby trzema środkowymi palcami drugiej dłoni (ale nie samymi ich czubkami!) zbadać pierś – a następnie zmienić strony. Palce powinno się przesuwać, lekko dociskając i zataczając niewielkie kółka, z góry na dół piersi i z powrotem, a także z zewnątrz w kierunku sutka i odwrotnie. Należy też sprawdzić sutki (czy nic nie wycieka), węzły chłonne, pachy i okolice obojczyków.
WAŻNE: w ciąży i podczas karmienia piersią również należy regularnie badać piersi.
Jeśli zaobserwowałaś, że:
- twoje piersi są nabrzmiałe,
- pojawiło się wklęśnięcie w piersi,
- skóra jest napięta lub boli,
- skóra jest zaczerwieniona lub gorąca,
- z sutków wycieka wydzielina,
- na skórze pojawiły się wgłębienia.
- żyły na piersi są nabrzmiałe,
- sutki są wklęśnięte,
- pierś zmieniła swój kształt lub rozmiar,
- na piersi pojawiła się tzw. pomarańczowa skórka,
- w piersi wyczuwalny jest guzek.
KONIECZNIE IDŹ DO LEKARZA.
Niestety nie mamy wpływu na to, czy zachorujemy na raka, czy nie, ale możemy złapać go w jak najwcześniejszym stadium. To daje szanse na mniej uciążliwe i szybsze leczenia. A to już coś!
