Często nie zdajemy sobie sprawy jak wiele osób niepełnosprawnych żyje wokół nas. W ocenie GUS z 2012 r. osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności stanowią około 12 proc. polskiego społeczeństwa. Niepełnosprawność jest definiowana jako ograniczenie, utrudnienie lub uniemożliwienie funkcjonowania, spowodowane przewlekłym stanem zdrowia. Pomimo nawet istotnej niepełnosprawności, większość ludzi z dysfunkcjami może dożywać do późnej starości. Dlatego prawidłowa opieka zdrowotna, w tym badania profilaktyczne są niezbędne, aby umożliwić życie im na najwyższym poziomie.
Kobiety niepełnosprawne mają takie same prawo do właściwej i rzetelnej opieki medycznej i profilaktycznej, w tym ginekologiczno-położniczej jak pełnosprawne kobiety, jednakże nadal napotykają na szereg barier w dostępie do odpowiednich standardów medycznych. Poczynając od barier architektonicznych (szczególnie istotnych dla osób niepełnosprawnych fizycznie – schody, progi, brak wind, podjazdów, dostosowanych toalet), sytuację ekonomiczną (bezrobocie, niska płaca lub zasiłek, brak ubezpieczenia), po indywidualne uwarunkowania danej pacjentki (stopień oraz rodzaj schorzenia), a także stres i lęk towarzyszący każdej wizycie u lekarza, wynikający z dużej intymności badania ginekologicznego, które może powodować uczucie skrępowania i zażenowania. Niestety personel medyczny nie zawsze jest dobrze przygotowany do prawidłowej opieki nad taką osobą, dotyczy to zarówno przygotowania na poziomie wiedzy merytorycznej, braku zrozumienia specyficznych potrzeb jak i przygotowania logistycznego (właściwie wyposażone sale i gabinety). Z powodu braku jasnych wytycznych i standardów zachowania wobec kobiety niepełnosprawnej, często obserwowane jest postępowanie intuicyjne, bez wyuczonych zasad, zależne od indywidualnych cech i zdolności osoby sprawującej opiekę. Problemem jest także używanie zbyt medycznego języka. Taka bariera komunikacyjna w wielu przypadkach skutkuje brakiem odpowiedniego przekazu informacji. Nie należy zapominać, iż zaburzenia komunikacji mogą być powodowane, również przez osoby chore. Wstyd wynikający ze specyficznych schorzeń, brak akceptacji własnej osoby, ciągła zależność od pomocy innych mogą skutecznie zniechęcać do otwarcia się w kierunku personelu medycznego. Istotnym problemem jest także, niedoinwestowanie i niedostosowanie wielu placówek medycznych do opieki nad kobietami niepełnosprawnymi.
Prawo do własnej seksualności
Seksualność kobiet niepełnosprawnych to często kolejna bariera na poziomie kontaktu z personelem medycznym. Brak wspomnianych wcześniej odpowiednich standardów zachowania, skutkuje w wielu przypadkach postrzeganiem pacjentek tylko prze pryzmat ich schorzenia. W rezultacie, często nie są one pytane przez personel medyczny o seksualność, funkcje i dysfunkcje seksualne , zmiany menstruacyjne, antykoncepcję, praktyki seksualne, ciążę i menopauzę. Bardzo ważnym jest podkreślenie, że kobiety niepełnosprawne, jak wszystkie kobiety, są istotami seksualnymi i wymagają profesjonalnej opieki medycznej dotyczącej tej strefy życia.
